ماجرای غیبت صغری

فشار و شرایط سخت زمان، باعث شد که پس از شهادت امام حسن عسکری(علیه‌السّلام) در سال 260 هجری ، حضرت مهدی(علیه‌السّلام) غایب گردید، به طوری که حتّی شیعیان خاصّ از دیدار او جز در موارد نادر محروم گشتند.

مطابق روایات بسیار ، آن حضرت دارای دو غیبت است:

1. غیبت صغری (کوتاه)

2. غیبت کبری (طولانی)

در غیبت صغری که از سال 260 آغاز شد و تا سال 329 هجری ادامه یافت، حدود هفتاد سال ، آن حضرت توسّط نمایندگان خاصّش که به نوّاب اربعه (نایب‌‌های خاصّ چهارگانه) معروفند با مردم تماس داشت، نام این چهار نایب خاص  از این قرار است:

1 ـ عثمان بن سعید عمروى       2 ـ محمد بن عثمان عمروى   3 ـ حسین بن روح نوبختى   4 ـ على بن محمد سمرى

بنابراین، ارتباط با امام مهدی(علیه‌السّلام) ارتباطی دوجانبه بوده است، یعنی هروقت که امام(علیه‌السّلام) صلاح می‌دانست ،‌ پیام خود را به شیعیان می‌رساند و هروقت شیعیان خواسته‌ای داشتند ،‌ با مکاتبه یا شفاهی ، به واسطه‌ی وکلای شناخته شده‌ی امام(علیه‌السّلام) پاسخ خود را از امام(علیه‌السّلام) دریافت می‌کردند.   نوّاب اربعه امور دوران هفتاد ساله‌ی غیبت صغری را بر عهده گرفتند، و مسئولیّت خطیر نیابت خاصّ را به خوبی به پایان رساندند. مرقد شریف ایشان در مدائن (نزدیک بغداد) در کنار قبر حضرت سلمان(علیه‌السّلام) قرار گرفته است.

لازم به تذکّر است که چهار نایب خاصّ نامبرده هرکدام دارای نمایندگانی بودند، آن نمایندگان با شیعیان تماس داشتند، نامه‌‌ها ، سئوالات و اموال سهم امام(علیه‌السّلام) را از آنها می‌گرفتند و به نایب‌‌های خاص تحویل می‌دادند، و یا طبق دستور آنها، آن اموال را به مصرف می‌رساندند، بعضی از این نمایندگان ، عبارت بودند از:

1). حاجز بن یزید وَشّاء.

2). ابراهیم بن مهزیار.

3). محمّد بن ابراهیم بن مهزیار.

4). احمد بن اسحاق اشعری قمّی.

5). محمّد بن جعفر اسدی.

6). قاسم بن علاء.

7). حسن بن قاسم بن علاء.

8). محمّد بن شاذان.

منبع