مهم
ترین نشانه عظمت معنوی و مقامات باطنی حضرت عبدالعظیم علیه السّلام برابری
فضیلت زیارت مزار آن بزرگوار ، با فضیلت زیارت سیّدالشهدا است .
شیخ المحدّثین ، صدوق ، از محمّد بن یحیی عطّار – که یکی از اهالی ری است – این گونه نقل کرده که :
خدمت امام هادی علیه السّلام رسیدم، ایشان فرمود:«کجا بودی ؟»
گفتم : حسین بن علی علیه السّلام را زیارت کردم . امام هادی علیه السّلام فرمود :
أما إنّک لَوزُرتَ قَبرَ عَبدِالعَظیمِ عِندَکُم کُنتَ کَمَن زارَ الحُسَینَ بنَ عَلِیٍّ علیه السّلام .
بدان که اگر قبر عبدالعظیم را در شهر خودتان زیارت کنی ، مانند کسی هستی که حسین بن علی علیه السّلام را زیارت کرده باشد .
برای
توضیح این روایت و تبیین عظمت معنوی حضرت عبدالعظیم علیه السّلام ، باید
موضوعات : فضیلت زیارت امام حسین علیه السّلام و مقصود از برابری زیارت
حضرت عبدالعظیم با زیارت امام حسین علیه السّلام و حکمت آن، بررسی گردند .
الف ـ فضیلت زیارت امام حسین علیه السّلام
دراحادیث
اهل بیت «علیهم السّلام» ، فضایل ، آثار و برکات فراوانی برای زیارت امام
حسین علیه السّلام بیان شده است، مانند : آمرزیده شدن گناهان ، دعای
فرشتگان ، دعای اهل بیت «علیهم السّلام» طولانی شدن عمر، افزوده شدن روزی ،
زدوده شدن اندوه ، شادی دل ، تبدیل شدن بدی ها به خوبی ها ، تبدیل شدن
شقاوت به سعادت ، و برخورداری از حقّ شفاعت .
همچنین
در شماری از احادیث، فضیلت زیارت امام حسین علیه السّلام بیشتر از حج و
حتّی طبق برخی از احادیث ، ثواب آن، بیش از هزار حج و هزار عمره است.
ب ـ مقصود از برابری زیارت عبدالعظیم با زیارت سیّد الشهدا علیه السّلام
مسئله
این است که براساس حدیثِ یاد شده ، آیا زیارت حضرت عبدالعظیم علیه السّلام
به طور مطلق می تواند جایگزین زیارت امام حسین علیه السّلام شود و یا در
شرایط خاصّی ، از چنین فضلیتی برخوردار است ؟ در یک جمله ، آیا برابری
زیارت عبدالعظیم علیه السّلام و زیارت امام حسین علیه السّلام مطلق است و
یا مقیّد ؟
بی تردید، مقصود امام
هادی علیه السّلام در حدیث یاد شده ، این نیست که از فضایل زیارت امام حسین
علیه السّلام بکاهد و یا در بیان فضیلت حضرت عبدالعظیم علیه السّلام
مبالغه نماید .
بنابراین
، در پاسخ به سؤالی که مطرح شد ، می توان گفت : برابری فضیلت زیارت
عبدالعظیم علیه السّلام و امام حسین علیه السّلام مقیّد است به فضای سیاسی
ویژه ای که پیروان اهل بیت «علیهم السّلام» درآن مقطع تاریخی درآن زندگی می
کردند، در زمانی که اختناق شدیدی جهان اسلام را فراگرفته بود و جامعه
تشیّع در دوران زمامداری افرادی مانند : متوکّل ، مُعتـّز و معتمد عبّاسی ،
سخت ترین دوران های تاریخیِ خود را سپری می کرد.
در
چنین شرایطی، امام هادی علیه السّلام به منظور پیشگیری از خطرهایی که از
طرف حکومت های وقت ، شیعیان را تهدید می کرد، فضیلت زیارت حضرت عبدالعظیم
را با زیارت امام حسین علیه السّلام برابر دانسته است . به تعبیری روشن تر،
زیارت حضرت عبدالعظیم علیه السّلام برای کسانی که آمادگی خطر پذیری برای
زیارت امام حسین علیه السّلام را داشته باشتند، پاداشی معادل زیارت آن حضرت
دارد و حرم حضرت عبدالعظیم علیه السّلام شعبه ای از حرم سیّد الشهدا علیه
السّلام است . و این خود ، فضیلتی بزرگ و حاکی از جایگاه بلند عبدالعظیم در
نزد اهل بیت «علیهم السّلام» است . و این خود ، فضیلتی بزرگ و حاکی از
جایگاه بلند عبدالعظیم در نزد اهل بیت «علیهم السّلام» و عظمت معنوی ایشان
است .
ج ـ حکمت برابری زیارت عبدالعظیم علیه السّلام با زیارت سیّدالشهدا
برابری
فضیلت زیارت حضرت عبدالعظیم با زیارت سالار شهیدان ـ هرچند در شرایط ویژه ـ
، بی تردید بدون حکمت نیست . شاید نتوان به حکمت آن پی برد ؛ لیکن راز و
رمز این فضیلت بزرگ را باید در شخصیت علمی، عملی و جهادی آن بزرگوار، جستجو
کرد .